Fabels en Feiten
In de voedingswereld circuleren ontzettend veel weetjes: 'In spinazie zit veel ijzer', 'Van verbrand vlees krijg je kanker' en 'Olijfolie is supergezond'. De kunst is de feiten van de fabels te onderscheiden. Ik zet er een paar voor u op een rijtje.
Waar of niet waar: Als de datum die op een pak melk staat is verstreken, kun je de melk nog gewoon drinken.
Waar: Ten minste houdbaar tot (soms ‘THT" of ‘houdbaarheidsdatum') geeft aan tot en met wanneer de producent de kwaliteit van het product garandeert, mits goed bewaard. Dat wil niet zeggen dat het product na die datum niet meer geschikt is voor consumptie. Melk mag na die datum niet meer in een winkel worden verkocht, maar kan nog wel worden geconsumeerd. Een kantine mag die melk bijvoorbeeld nog uitschenken.
Op producten die na de opgedrukte datum echt niet meer mogen worden geconsumeerd staat de vermelding 'te gebruiken tot (en met)' of soms TGT.
Waar of niet waar: Krachttraining is net zo belangrijk als cardio-training.
Waar! Bewegen met nadruk op duurinspanning moet worden gecombineerd met krachtinspanning. Dat geeft het meeste rendement. Dat kunt u doen door de ene keer uw uithoudings- vermogen wat meer te trainen (de hartspier), en de andere keer wat meer nadruk te leggen op de skeletspieren. Zo blijft trainen ook lekker afwisselend.
Waar of niet waar: Verse groenten zijn veel gezonder dan diepvriesgroenten en groenten in pot of blik.
Niet waar: Diepvriesgroente bevat evenveel vitamines en mineralen als verse groente, en groente uit blik of pot bevat maar ietsje minder vitamines. Dat verschil is te verwaarlozen, vooral omdat bij het bereiden van groente uit blik of pot nauwelijks vitamines meer verloren gaan, zoals bij verse groenten gauw gebeurt, bijvoorbeeld in het kookwater.
Om voldoende vitamines en mineralen binnen te krijgen, is het vooral belangrijk genoeg groente te eten. Dat wil zeggen: zo'n twee ons per dag. Alle soorten verse groente en groente uit diepvries en blik of pot tellen daarbij mee.
Waar of niet waar: Door koken verdwijnen de vitamines uit groente.
Waar! Maar u kunt het verlies van waardevolle stoffen zoveel mogelijk beperken door groente zo kort mogelijk te koken in zo weinig mogelijk water. Verder kunt u groente beter zo snel mogelijk opeten na het bereiden. Tot slot gooit u het kooknat met daarin een deel van de vitamines niet weg: u kunt het gebruiken als basis voor een soep of sausje.
Als u een magnetron heeft, kan het nog beter. Als u daar uw groente in bereidt, heeft u minder water nodig en in een speciaal stoomzakje bijna helemaal geen water. Dan gaan er dus nog minder vitamines verloren in het kookwater.
Waar of niet waar: De maat van het bestek heeft invloed op de hoeveelheid die u eet.
Waar ! Uit onderzoek blijkt dat hoe groter het bord is, des te meer er wordt gegeten. En dat blijkt zelfs ook voor het bestek te gelden. Met een grotere lepel wordt meer gegeten dan met een kleinere. Volgens dr. Ineke Steenhuis, onderzoeker aan de VU in Amsterdam, wordt de portiegrootte vergeten in de strijd tegen vetzucht. "Mensen letten er tegenwoordig goed op wát ze eten," zegt ze, "maar nauwelijks op hoevéél ze eten." En de porties zijn tegenwoordig vaak groter dan vroeger en vooral: veel groter dan nodig.
Waar of niet waar: Bewegen helpt tegen een te hoog cholesterolgehalte.
Waar! Er zijn twee belangrijke soorten cholesterol. Elke dag minimaal een half uur bewegen verhoogt het goede cholesterol (HDL) en zorgt ervoor dat het slechte cholesterol (LDL) wordt afgevoerd. Daarnaast is het natuurlijk belangrijk om gevarieerd te eten en weinig verzadigd vet te gebruiken, dat zit in snacks, koekjes, gebak en chocolade.
Waar of niet waar: Krachttraining is net zo belangrijk als cardio-training.
Waar! Bewegen met nadruk op duurinspanning moet worden gecombineerd met krachtinspanning. Dat geeft het meeste rendement. Dat kunt u doen door de ene keer uw uithoudings- vermogen wat meer te trainen (de hartspier), en de andere keer wat meer nadruk te leggen op de skeletspieren. Zo blijft trainen ook lekker afwisselend.
Waar of niet waar: Water drinken kan helpen gewicht te verliezen.
Waar! Ten eerste helpt water afvalstoffen uit het lichaam afvoeren. Ten tweede helpt voldoende water drinken het hongergevoel tegen te gaan. ‘Voldoende water' is voor een volwassene minstens 30 milliliter per kilo lichaamsgewicht per dag. Dat betekent voor iemand van 60 kilo dus: 60 x 30 ml= ca. 2 liter.
Waar of niet waar: Eet niet voor het slapen gaan, want dan worden de calorieën niet meer verbrand.
Niet waar! Voor het verbruik van de calorieën maakt het niet uit wanneer men iets eet. Wat van belang is, is hoeveel calorieën uw lichaam op een dag nodig heeft. Neemt u meer calorieën dan u verbruikt, dan worden die extra calorieën opgeslagen als vet. Dat is niet afhankelijk van het tijdstip waarop u eet.
Waar of niet waar: Groene thee bevat geen theïne (=cafeïne).
Niet waar! Ook groene thee bevat theïne; gemiddeld 20 tot 35 mg, net als zwarte thee. Wel is het zo dat in thee die veel looizuur bevat, zoals groene thee, het effect van de theïne door het looizuur grotendeels teniet wordt gedaan. Kruidenthee zoals sterrenmunt en kamille bevatten geen theïne, evenmin als rooibosthee.
Waar of niet waar: Ongezoet vruchtensap is altijd goed.
Niet waar! Een glas ongezoet vruchtensap bevat weliswaar geen toegevoegde suikers, maar wel vruchtensuiker en daardoor levert een glas vruchtensap bijna net zoveel calorieën als een glas frisdrank (ongeveer 75 kcal). U kunt meestal beter kiezen voor water of thee. Een glas vruchtensap kan wel dienen als vervanging van 1 stuk fruit, het bevat meer vitamines dan een glas frisdrank.
Waar of niet waar: Light producten zijn altijd goed in een dieet.
Niet waar! Light producten kunnen een dieet ondersteunen, maar dan moet u wel goed op de hoeveelheid calorieën erin letten. Niet alle light-producten zijn energie-arm. ‘Light' betekent alleen dat het product minstens eenderde minder energie bevat dan een vergelijkbaar product dat niet ‘light' is.
Er zijn wel lightproducten die vrijwel geen energie leveren, bijvoorbeeld sommige light frisdranken en suikervrije kauwgom.
Waar of niet waar: Dieet margarine is voor mensen die willen afvallen.
Niet waar! De vermelding "dieet" heeft niets te maken met de hoevéélheid vet, maar met het soort vet. Er zit evenveel vet in dieetmargarine als in de gewone varianten; in allebei 80% vet. In dieethalvarine zit, net als in gewone halvarine, 40% vet. "Dieet" geeft aan dat ten minste de helft van het vet bestaat uit gezond meervoudig onverzadigd vet. Kies dus, als het om afvallen gaat, voor halvarine.
Niet waar! De zuren uit fruit zijn helaas niet in staat lichaamsvet af te breken. De enige manier om vet kwijt te raken is minder calorieën innemen dan je verbruikt. Op die manier verdwijnt je lichaamsvet wèl. Beetje bij beetje...
Niet waar! De vermelding "dieet" heeft niets te maken met de hoevéélheid vet, maar met het soort vet. Er zit evenveel vet in dieetmargarine als in de gewone varianten; in allebei 80% vet. In dieethalvarine zit, net als in gewone halvarine, 40% vet. "Dieet" geeft aan dat ten minste de helft van het vet bestaat uit gezond meervoudig onverzadigd vet. Kies dus, als het om afvallen gaat, voor halvarine.
Waar of niet waar: Citroen breekt vet af
Niet waar! De zuren uit fruit zijn helaas niet in staat lichaamsvet af te breken. De enige manier om vet kwijt te raken is minder calorieën innemen dan je verbruikt. Op die manier verdwijnt je lichaamsvet wèl. Beetje bij beetje...
Waar of niet waar: Olijfolie bevat minder calorieën dan andere vetten.
Niet waar! Olijfolie bevat evenveel calorieën als andere vetten; ook olijfolie bevat 100% vet. Wel is het zo dat de vetten in olijfolie zogenoemde ‘goede vetten' zijn, namelijk onverzadigde vetten.
Waar of niet waar: Door het gebruik van bepaalde voedingsmiddelen kun je plaatselijk vet afbreken.
Niet waar! Plaatselijk vet afbreken door voedingsmiddelen is niet mogelijk. Vetmassa verminderen kan alleen door minder calorieën in te nemen dan je verbruikt.